Sarıkız Efsanesi

Vaktiyle bugünkü Balıkesir ili Akçay ilçesinde saçları altın renginde bir kız yaşarmış. Annesi öldüğünde babası ile yalnız yaşayan Sarıkız, güzelliği ile dillere destan olmuş. Bugün mavi ile yeşilin buluştuğu deniz, doğa ve termal turizm merkezlerinden biri olan Akçay'ın Güre köyünde yaşayan Sarıkız’ın babası hacca gitmeyi niyetlenir, niyetlenir ama biricik kızını tek başına bırakmak da istemez. Gel zaman git zaman gönlü razı olan baba hacca gider ve döndüğünde hemen her gün civar köylerden delikanlılar sarı kızı istemeye gelirler. İstemeye gelenlerin ardı arkası kesilmez. Sarıkız hiçbiriyle evlenmeye razı olmaz. Bir vakit sonra Sarıkız'ın hiç bir talibini beğenmemesi hoşnutsuzluk yaratır. Köyden bazıları reddedilmeyi gurur meselesi yapıp Sarıkız hakkında dedikodu çıkarırlar. Bu dedikoduları duymayan kalmaz. Babasına Sarıkız’ın ahlaksız olduğunu, onun ölmesi gerektiğini söylerler.

Yalan ve iftira öylesine bir dipsiz kuyudur ki bir süre sonra herkesi sarar ve inandırır. Hal böyle olunca babası Sarıkız’ı Kazdağıları’na çıkarır, kıyamaz ama Kazdağları'nda bir başına adeta ölüme bırakır. Hiçbir günahı olmayan zavallı Sarıkız,  yıllarca kazalarında kuşlarla, hayvanlarla yaşar. Fakir insanlara yiyecek götürdüğü, hastaları iyileştirdiği duyulunca babası Kazdağları'nda hızını aramaya çıkar. Sarıkızı bulur. Sarıkız su testisini denize doğru uzatır, testi bir anda deniz suyu ile dolar. Bu mucizeyi gören babası kızının ermiş olduğunu anlar. Yaptığından dolayı bir kez daha pişman olur. Aynı günün akşamı babası bu utanca dayanamayıp ölür. Nice vakit sonra Sarıkız da ölünce köylüler iftiraya kurban giden Sarıkız ve babası için taşları üst üste dizilerek türbe yaparlar.

Son pişmanlık fayda vermez. Yalancının mumu da sabaha kadar yanmaz. O gün bugündür iftiraya kurban giden Sarıkız’ın efsanesi vicdan sahibi gönüllerin acısını dindirmek için kuşaktan kuşağa anlatılır.